Kunst & Fiscaliteit, een vloek of een zege?
De vraag wordt vaak gesteld hoe kunstwerken fiscaal worden behandeld, echter een eenduidig antwoord kan hier niet op gegeven worden. Teneinde de complexiteit achterwege te laten door het kluwen van wetteksten, circulaires en rulingaanvragen niet te vermelden proberen we duidelijkheid te schaffen met praktijkgerichte voorbeelden.
Aankoop kunst met een vennootschap/eenmanszaak.
De aankoop van een kunstwerk in de vennootschap kan fiscaal niet als kost worden aanzien. Deze wordt daarentegen geactiveerd en hierop mag fiscaal niet afgeschreven worden (tenzij er economisch een waardevermindering kan verantwoord worden, hetgeen in de praktijk zelden of nooit het geval zal zijn, tenzij onlosmakelijk verbonden kunst met een gebouw, bv. Fresco’s).
Creatief zijn en dit betreft verfaaiing van kantoorruimte? Fiscus zal deze kost niet aanvaarden.
Wat met de BTW? Deze is ook niet aftrekbaar…
(Bij latere verkoop dient ook geen BTW aangerekend te worden! )
Wat met intresten bij het lenen voor kunstwerk? Deze zijn ook fiscaal niet aftrekbaar…
Investeringsaftrek is evenmin mogelijk bij nieuwe kunstwerken.
Toch kunst in de vennootschap? Vergeet niet ook de negatieve impact op notionele intrestaftrek. ( deze bedraagt voor KMO’s in AJ 2022 nog slechts 0,34 %).
Toch kunst in de vennootschap²? Let op dat deze niet in privé vertrekken hangt want dan kan dit nog resulteren in een voordeel alle aard! (er bestaat geen forfaitaire waardering, echter de fiscus heeft in het verleden nog 12% op jaarbasis gehanteerd)
Het enige voordeel bij het kopen van kunst met de vennootschap is dus dat dit cashflowmatig wordt gedragen door de vennootschap.
Veranderingen op til? Er is een wetsvoorstel onder leiding van Christian Leysen (Open VLD) en Benoît Piedboeuf (MR) die aankoop van kunst fiscaal aftrekbaar willen maken. Voorwaarden zouden zijn dat het om kunstwerk moet zijn dewelke niet ouder is dan 5 jaar, kunstenaar in kwestie dient nog in leven te zijn en prijs mag niet hoger zijn dan 50.000,00 EUR.
Zoals steeds in België is het geven en nemen… realisatie van meerwaarden op kunstwerken zouden ten allen tijde belastbaar worden.
Verhuren van kunst aan de vennootschap/eenmanszaak.
De huurprijs dewelke wordt betaald voor kunstwerken dewelke in aanmerking komen voor decoratiekosten zijn fiscaal aftrekbaar. Merk op dat deze uiteraard aan een marktconforme prijs moeten worden verhuurd en deze niet mogen worden gekwalificeerd als kosten van onthaal.
Om te kwalificeren als een decoratiekost moet deze in een publiek toegankelijke ruimte worden tentoongesteld.
Wat met de BTW? Indien u huurt van een privépersoon (bijvoorbeeld de bestuurder/zaakvoerder van de desbetreffende vennootschap) en dit betreft slechts een of enkele kunstwerken valt dit buiten de toepassing van de BTW.
Indien u tal van kunstwerken als privépersoon verhuurt of indien u een vennootschap bent dan valt dit onder de toepassing van de BTW (in principe 21%) en is deze BTW aftrekbaar voor zover dit geen kost van onthaal uitmaakt!
Bij verhuur door een VZW kan er sprake zijn van vrijstelling van BTW.
Hoe wordt dit belast bij voormelde privépersoon? Dit zijn roerende inkomsten dewelke worden belast aan 30% en kunnen genieten van een forfaitaire kost van 15% (of werkelijke kosten aantonen) en zodoende dus slechts belast worden aan 25,50%. Let op indien dit op geregelde basis zou gebeuren kan de fiscus dit kwalificeren als beroepsinkomen ! (belast aan max. 50% + gemeentebelasting!)
Wat met meerwaarde? De meerwaarde gerealiseerd door de natuurlijke persoon is vrij van belasting zolang er sprake is van normaal beheer van het privévermogen.
Nadeel? Kunstwerk dient privé aangekocht te worden in eerste instantie met privégelden.
Kunst en vruchtgebruik?
Indien u zou opteren voor een gesplitste aankoop waarbij de vennootschap het vruchtgebruik koopt en privé koopt u het naakte eigendom kan de vennootschap wel (fiscaal) afschrijven op het vruchtgebruik.
Het vruchtgebruik vermindert in waarde naargelang de looptijd ervan verstrijkt, zelfs als het niet-afschrijfbare bestanddelen, zoals kunst betreffen.
Wat met de vergoeding die u privé ontvangt voor het vruchtgebruik? Is onbelast!
Het venijn zit hem uiteraard in het correct waarderen van het vruchtgebruik.
Enige terughoudendheid is echter aangewezen omdat ten allen tijde er nog steeds moet sprake zijn van beroepskosten! Met andere woorden indien u bijvoorbeeld een praktijkruimte inricht kan dit fiscaal verantwoord worden, indien u daarentegen deze kunstwerken in een privévertrek hangt dan is maar de vraag of er van een beroepsmatig kader sprake is.
Kunst als belegging in de vennootschap?
Gelet op negatieve intresten en onstabiele beleggingsmarkt in tijden van corona wenst u de reserves van de vennootschap te gebruiken om te beleggen in kunst?
Houd rekening met reeds voorgaande aandachtspunten bij het aankopen van kunst , in voorkomend geval zal dit als belegging worden aanzien in plaats van activa, en zal dit tevens bij het realiseren van een meerwaarde resulteren in vennootschapsbelasting op de meerwaarde. Daarenboven zitten deze gelden vervolgens nog steeds in de vennootschap!
Jelle Verstraete – Olivier Debrauwer
C.T.Accountants
